Phú Mỹ Hưng: Thành Tựu, Thách Thức Và Triển Vọng

Sau 20 năm phát triển, khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng đã được cộng đồng trong nước và ngoài nước biết đến như một hình mẫu và sự thành công về phát triển đô thị, cả trên bình diện Quy hoạch-Kiến trúc đô thị cũng như trong quản lý, kinh doanh bất động sản.

KTS Nguyễn Tấn Vạn – Chủ tịch Hội KTS Việt Nam

Có thể tạm tóm tắt sự thành công này trên các khía cạnh sau:

1/ Khai phá một vùng đất đầm lầy bị lãng quên thành một Khu đô thị hiện đại, hấp dẫn, Giải quyết chỗ ở chất lượng cao cho một bộ phận dân cư có mức thu nhập khá trong giai đoạn đổi mới, mở cửa kinh tế, Khẳng định một hướng phát triển của Thành phố hướng ra biển.

2/ Trên góc độ lý luận và thực tiễn, đô thị phát triển thành công trên nền tảng một Đồ án Quy hoạch có chất lượng, tiếp cận được xu thế hiện đại trên thế giới, kết hợp sơ đồ phát triển giữa Tuyến và Cụm của đô thị hiện đại, đặc biệt tại châu Á.

3/Tạo dựng mô hình không gian ở đô thị hướng đến nếp sống văn minh, cùng hệ thống dịch vụ hạ tầng và kỹ năng tổ chức quản lý đô thị hiện đại, Tạo sự hòa quyện giữa không gian sống riêng tư với không gian chung của cộng đồng, không biệt lập, ngăn cách, khép kín như một số khu đô thị khác.

4/ Xây dựng một Khu đô thị có kiến trúc thân thiện với con người, lấy sự hòa nhập giữa thiên nhiên, môi trường, cảnh quan với nếp sống của đối tượng người ở trong xã hội mới.

5/ Xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ và hiện đại, tạo khả năng phát triển bền vững trong giai đoạn tiếp theo.

6/ Là khu đô thị có hiệu quả đầu tư, hiệu quả xã hội, hiệu quả kiến trúc –quy hoạch đô thị, đã đưa Phú Mỹ Hưng trở thành “ Khu Đô thị tiêu biểu của 20 năm đổi mới” do Hội KTS Việt Nam bình chọn và trao giải Vàng năm 2010, cũng như năm 2012, được Bộ Xây dựng công nhận là “ Khu Đô thị kiểu mẫu”.

Phân tích những thách thức của Phú Mỹ Hưng trong phát triển hiện tại và tương lai tuy khó, nhưng cần được nghiên cứu:

1/ Chúng ta đang chứng kiến thời kỳ khủng hoảng của thị trường BĐS tại Việt Nam và một số nước trên thế giới. Khủng hoảng BĐS là căn bệnh của thị trường mà bất cứ nước nào có giai đoạn kinh tế phát triển nóng, quản lý, phát triển BĐS lỏng lẻo, chạy theo lợi nhuận thuần túy, đều không tránh khỏi.

Tuy vậy, nhu cầu ở của một bộ phận dân cư có thu nhập khá vẫn rất phong phú. Trong một đô thị với mật độ dân cư cao như TP Hồ Chí Minh, thì việc đi tìm một chỗ ở yên tĩnh, gắn với thiên nhiên, môi trường trong lành đang là nhu cầu vừa cấp bách, vừa thực tế của một bộ phận không nhỏ dân cư TP.

2/ Phú Mỹ Hưng đang đứng trước thách thức bởi những khu ở mới có lợi thế cạnh tranh do tính ưu việt về vị trí địa lý, về chất lượng dịch vụ, cảnh quan đô thị.

Có thể trong tương lai rất gần, các khu đô thị như Ba Son, Tân Cảng, Thủ Thiêm… là những khu đô thị mới đi sau, nằm tiếp cận với trung tâm TP (Quận 1, 3…), hưởng thụ cảnh quan sông Sài Gòn và hạ tầng thuận lợi… sẽ thu hút lượng khách hàng có thu nhập khá và cao đến ở. Vì thế Phú Mỹ Hưng cần có giải pháp kinh doanh và cải thiện môi trường đô thị để duy trì sức cạnh tranh này.

3/ Tiếp cận nhu cầu sống làm việc của con người trong giai đoạn phát triển kinh tế công nghiệp chuyển sang xã hội kinh tế tri thức.

-Đô thị TP Hồ Chí Minh đang trong giai đoạn phát triển của thời đại kinh tế công nghiệp. Đô thị được hình thành-phát triển trên 4 chức năng chính: Cư trú; Làm việc; Nghỉ ngơi; Giao thông. Thời gian đi lại từ nơi ở đến nơi làm việc là yếu tố quan trọng để lựa chọn nơi cư trú. Có thể đây là thách thức của Phú mỹ Hưng, khi mà hệ thống hạ tầng kết nối với trung tâm hiện hữu của TP tuy được cải thiện, nhưng vẫn luôn bị tắc nghẽn. Thời gian đi lại làm cho khoảng cách tuy không dài nhưng tạo cảm giác xa cách với cuộc sống sôi động của trung tâm TP, nơi cung cấp việc làm của những người sống ở Phú Mỹ Hưng.

– Hướng tới thời đại kinh tế tri thức, điều mà TP Hồ Chí Minh phải đi đầu trong thời gian không xa, đô thị Phú Mỹ Hưng cần chuẩn bị tiếp cận với xu hướng phát triển đô thị của xã hội kinh tế tri thức.

– Đó là thời kỳ mà công năng cư trú-sản xuất (làm việc) được sắp xếp lại, hòa quyện với nhau. Việc đi lại giữa nơi làm việc và nơi ở ít đi…nhu cầu hoạt động nghỉ ngơi, du lịch, nhu cầu tiếp cận và gần gũi với thiên nhiên, với bạn bè được tăng lên do khát vọng của con người, mà kinh tế tri thức không thể mang lại, hay tạo ra được.

– Mặt khác, hình thái vật chất không gian đô thị cũng biến đổi, mọi người sẽ tăng cường làm việc tại nhà, tại một đơn vị phân tán nhỏ của công ty hoặc tại trung tâm làm việc của cộng đồng.

– Địa điểm cư trú và hình thức nhà ở có xu hướng chuyển ra ngoại ô. Ngôi nhà không chỉ là nơi ở, nghỉ ngơi mà là nơi làm việc, hội họp (như chương trình nhà ở đa phương tiện của Nhật Bản).

Xu hướng này của tương lai là thế mạnh của Phú Mỹ Hưng và cũng là cách mà Phú Mỹ Hưng cần điều chỉnh trong việc nghiên cứu các căn hộ, các cụm nhà ở… để tiếp cận và thỏa mãn nhu cầu của bộ phận dân cư đang đi đầu trong cách sống, làm việc của xã hội kinh tế tri thức.

4/ Giải pháp tiếp cận với xu hướng biến đổi đô thị và nhu cầu sống của dân cư TP Hồ Chí Minh đối với Phú Mỹ Hưng:

– Trong giai đoạn hiện nay, cần giải quyết 2 yếu tố: Rút ngắn cảm giác xa cách giữa trung tâm TP với Phú Mỹ Hưng do sự cản trở của giao thông. Trong đó, coi trọng đường trên cao nối kết trực tiếp giữa Phú Mỹ Hưng với trung tâm TP. Cũng như dự án Metro nối Q.1 đến Phú Mỹ Hưng trong tương lai.

– Nâng cao chất lượng và số lượng dịch vụ của Phú Mỹ Hưng để vừa phục vụ dân cư sống ở đây, vừa thu hút người dân TP đến với Phú Mỹ Hưng.

– Hình thành các không gian công cộng đủ lớn, đủ hấp dẫn để tổ chức các sự kiện lớn của TP mà tại trung tâm hiện hữu không có điều kiện về đất đai và cảnh quan để thực hiện những sự kiện hấp dẫn như: Đại nhạc hội, Liên hoan Quốc tế, Triển lãm …; nơi đặt trụ sở của các tổ chức, Cty trong nước và quốc tế, biến Phú Mỹ Hưng không chỉ là nơi ở thuần túy mà là điểm đến hấp dẫn, một trung tâm mới đích thực của TP Hồ Chí Minh.

Nhìn nhận thách thức và cạnh tranh trong phát triển, dự báo xu hướng, nhu cầu sống và nghỉ ngơi của con người trong lộ trình phát triển kinh tế-xã hội, để đi trước, đón trước thời cơ, phát huy lợi thế địa lý-cảnh quan môi trường, Phú Mỹ Hưng sẽ tiếp tục là khu đô thị hiện đại, hấp dẫn của TP Hồ Chí Minh và cả nước.